Witamy na stronie Oficyny Wydawniczej
Volumen

Opis

Czy ojciec ma jeszcze przyszłość na Zachodzie? Któż z nas nie zada sobie tego pytania u progu 2000 roku? Czy nie jesteśmy świadkami – współwinnymi albo zobojętniałymi – rozpadu ojcostwa, które może, w szczególności dzisiaj, przybrać postać ojcostwa odroczonego lub zamrożonego?

Rosnąca liczba rozwodów i uciekanie się do metod sztucznego zapładniania sprawiają, że w wielu przypadkach nie można wskazać tego jedynego mężczyzny, który jest naprawdę ojcem. Jest wszakże jeszcze inne zmartwienie: czy mnożenie się faktów życia w konkubinacie nie oznacza kresu ojcostwa? W każdym razie można powiedzieć, że obraz ojca stał się kruchy: czy już nie rozpadł się ostatecznie na kawałki? Teraz nie sposób nie zadawać sobie pytań (odpowiedzi na nie bowiem nie są bynajmniej oczywiste): Co to znaczy być ojcem? Jaka jest funkcja ojcowska? Kto stanowi o filiacji? Nie możemy uniknąć tych niepokojących pytań, ponieważ odpowiedzi na nie rzutują na naszą przyszłość i dotyczą nas wszystkich, mężczyzn i kobiet, będących w stanie małżeńskim czy wolnym. Czy jest to już śmierć ojca, czy może już „nowy ojciec”? Przyszłość na pewno rozliczy nas z tego, jaką damy odpowiedź.

 

 

Dlatego jest rzeczą konieczną dokonać w tej dziedzinie i w wielu innych, wędrówki w czasie i odwołać się do historii. Jednakże nie po to, żeby tam szukać odpowiedzi, gdyż wszystkich udzielono w sytuacjach, prawdę mówiąc nieopisanych, lecz dlatego że nakazuje nam to spojrzenie wstecz zdrowy rozsądek: on tylko może pozwolić nam zrozumieć, w jaki sposób doszliśmy do obecnego stanu i wydobyć z mroku kierunki działania siły ewolucji, nad którą powinniśmy się starać zapanować.

Aby móc dzisiaj lepiej poznać samych siebie, potrzebna nam jest, więcej niż kiedykolwiek, wiedza na temat tego, kim byliśmy wczoraj. Droga przebyta przez ojca od połowy tysiąclecia jest właśnie przedmiotem naszego badania.

Jean Delumeau

 

 

Spis treści

 

Przedmowa Jean’a Delumeau

 

Część I (od XII wieku do 1750 r.): Złoty wiek suwerena

 

Rozdz. I Desygnacja ojca                                                       J. Mulliez

Dziedzictwo prawa rzymskiego. Prawo kanoniczne i desygnacja ojca.

Krew czyli ideologia rodowa. Prawo ojca

 

Rozdz. II Od Gersona do Montaigne’a. Władza i miłość                 S. Melchior-Bonnet

Na szlakach średniowiecza. Rozprawa humanistyczna. Łzy ojca

 

Rozdz. III Uwieczniać i płodzić                                                       A. Molinier

Być ojcem – to stawka honoru. Sztuka dobrego rodzenia.

Dużo ojców, mało dzieci. Ojcostwo nieprawowite

 

Rozdz. IV Żywić, wychowywać, przekazywać                               A. Molinier

Granice władzy ojcowskiej: występki i nadużycia. Ojciec i niemowlę.

Obecność w półcieniu. Chleb, wiedza i miłość. Władza władców.

Wzrost znaczenia władzy publicznej. Wybrać, przekazać i umrzeć

 

Część II (od XVI wieku – do XVIII wieku): Głos dwóch reform

 

Rozdz. V Nosić imię Boga                                                              O. Robert

Między ciałem i duchem. Wymogi powołania.

Nigdy nie zakończone rodzenie. Święty Józef, ojciec zdobywający serca.

Dramat ojca

 

Rozdz. VI Odmiany protestanckie                               M. Carbonnier-Burkard

Etyka świecka. Ojcostwo prawa Bożego?

 

Rozdz. VII W zakątku prywatności                                                         M. Foisii

Prawdziwe portrety. Początek życia i jego koniec.

Zachowanie się względem dziecka; które rośnie. Pożegnanie synów

 

Rozdz. VIII Jedyny w swoich obrazach                                          M. Menard

Dwuznaczności miłości do rodziców. Ojciec i syn, czyli problem

przymusu. Pewna tak wielka czułość. Rozmyślać, modlić się. Od posiłku do odpoczynku

 

Część III (połowa XVIII w. – do połowy XIX w.): Przygoda synów

 

Rozdz. IX Od rodziny do ojczyzny                                                 J.C. Bonnet

Ojcowska scena. Sprawa ojca. Ojciec prywatny i ojcowie zbiorowi.

Odwaga synów

 

Rozdz. X Ojcowskie lekcje                                                              M. Sonnet

Uczyć się i mieć powodzenie w życiu. Uczyć w domu. Ojciec zastępczy.

Trzej przykładni wychowawcy dają świadectwo. Kiedy wtrąca się państwo

 

Rozdz. XI Wola człowieka                                                              J. Mulliez

Ojcostwo z II roku. Rewolucyjna utopia. Kim jest ojciec w prawie

rewolucyjnym? Czy kodeks cywilny jest krokiem wstecz?

Esej na temat prawnego podejścia do współczesnego ojcostwa

 

Część IV (XIX–XX w.): Niezupełnie ten sam…

 

Rozdz. XII Koniec patriarchów                                                      A. Cabantous

Czas zrywania więzów. Ojcowie, władza i państwo. Ojcostwo rozbite

 

Rozdz. XIII Rozbite lustro                                                     M. Menard

Siła i słabość. Dziecko w wysoko wyciągniętych dłoniach.

Ojcostwo cierpiące. Imitowanie zachowań przez zabawę.

Ojciec wrócił! Ojciec powróci… Czy nowy obraz?

 

Rozdz. XIV Stale podejrzewany                                            F. Hurstel

G. Delaisi

De Parseval

Dobro dziecka. Ojcowie niezdolni do ojcostwa. Nowe rodziny

 

Rozdz. XV Mój syn, moja walka                                          F. Hurstel

G. Delaisi

De Parseval

System praw i stany mentalności. Nowi ojcowie: ich role

i kwestia tożsamości. Nowy partner matki. Pan J.:

Bezpłodny mężczyzna pragnący ojcostwa

 

Rozdz. XVI Nasz współczesny                                                       Y. Pelicier

Różne obrazy, jedna postać. On i ona. Spór o kompetencje?

Sfera despotyczna, sfera polityczna. Mimo wzburzenia na powierzchni…

 

Zakończenie                                                                           D. Roche

Aneksy

Bibliografie

Indeks