Piotr Müldner-Nieckowski
Frazeologia poszerzona. Studium leksykograficzne

Autor: Piotr Müldner-Nieckowski

Liczba stron: 310

ISBN: 978-83-7233-108-3

Opis

Monografia jest poświęcona frazeologii jako zjawisku językowemu znacznie szerszemu, niż się za zwyczaj przyjmuje. Autor, opierając się na trzydziestoletnim doświadczeniu leksykograficznym i na studiach nad frazeologią, wykazuje, że do frazeologii należą nie tylko idiomy, ale także liczne inne utrwalone w języku połączenia wyrazowe, których w określonych sytuacjach używa się zawsze podobnie.

Związki frazeologiczne maj pewne szczególne cechy własne, których badanie jest głównym tematem tej książki. Poznanie frazeologicznej części słownictwa wymaga metodycznego stosowania technik leksykograficznych, które pozwalają na odróżnianie związków trwałych od doraźnych, tworzonych na potrzeby konkretnej wypowiedzi. Autor opisuje tę część warsztatu słownikarskiego, a następnie na tej podstawie wprowadza czytelnika w problematykę morfologii, syntaktyki, semantyki i pragmatyki frazeologicznej. W konkluzji przedstawia funkcjonalną (słownikową) klasyfikację frazeologizmów oraz proponuje metodologię kwalifikowania utrwalonych połączeń wyrazowych do słownika.

Książkę uzupełniają studia nad indeksowaniem treści słowników frazeologicznych oraz przykłady badawczych zestawień frazemów i frazeogramów.

 

 

Spis treści

 

Przedmowa

Uwagi wstępne

Rozdział I. Punkt wyjścia: dwa pierwsze polskie leksykony frazeologiczne

Wprowadzenie

Słownik Antoniego Krasnowolskiego

Słownik Stanisława Skorupki

Rozdział II. Leksykografia a „słownictwo ogólne”

Słownictwo w komunikacji językowej

Sieć słownictwa, model uproszczony

Sieć słownictwa, model złożony

Dalsze wnioski z analizy sieci słownictwa

Rozdział III. Empiryczna baza danych

Wprowadzenie

Cechy ogólne leksykograficznej empirycznej bazy danych

Baza empiryczna ogólna

Baza empiryczna przedróżnicowa (korpus języka)

Baza różnicowa

Kontekstowy charakter ekscerptów

Niektóre problemy warsztatowe ekscerpcji

Baza akceptacyjna

Baza leksykonu

Rozdział IV Frazeologia w leksykonie specjalizowanym

Wprowadzenie

Typologia związków frazeologicznych

Kryteria frazeologiczności związków wyrazowych

Atrybuty globalne

Sytuacyjność, czyli zależność semantyki i gramatyki

Zapamiętywalność i odtwarzalność

Podsumowanie

Łączliwość wyrazów

Szczególne stany łączliwości

Wybrane problemy łączliwości frazeologicznej

Gramatyka związków frazeologicznych

Wyrazy uwięzione. Uzupełnienie definicji pojęcia

aszcnzazyczne znaczenie idżonzu

Łączliwość semantyczna. Jednostki podobne

do produktów językowych-frazemy

Od paradygmatu do frazemu

Rozpoznawanie frazemów. Substytucja członów frazemu

Segmentacja klas substytucyjnych i inne czynniki ułatwiające rozpoznawanie frazeologiczności frazemów

Dominanta semantyczna i semantyka podporządkowana

Delimitator pragmatyczny – na przykładzie eponimów

Wyodrębnianie połączeń wyrazów w tekście

Idiomatyzacja frazemów-neoidiomy

Jeszcze kilka uwag o łączliwości pragmatycznej

Rozdział V Funkcjonalna (słownikowa) klasyfikacja frazeologizmów

i typologia poszerzenia frazeologii

Wprowadzenie

W stronę klasyfikacji funkcjonalnej (słownikowej)

Frazeologizmy otwarte

Składniki frazeologizmów otwartych

Frazeologizmy funkcyjne są otwarte

Frazeologizmy zamknięte

Frazeologizmy zamknięte a frazeogramy

Ekstrapolacja wyrażeń przyimkowych

Obserwacja wyrażeń przyimkowych w tekście

Quasi-gramatyka niektórych wyrażeń przyimkowych

Uzus a wyrażenia przyimkowe

Frazeogramy w słowniku

Frazeologizmy formalne

Zestawienia frazeologiczne

Slogany i hasła reklamowe

Problem paremii

Ostateczna postać klasyfikacji funkcjonalnej (słownikowej)

Typologia poszerzenia frazeologii

Kwalifikowanie frazeologizmów do bazy akceptacyjnej

Wagi łączliwości

Model kwalifikacji

Scalanie haseł frazeologicznych

Rozdział VI. Indeks w słowniku frazeologicznym

Wprowadzenie

Sposoby przeszukiwania słownika

Typy konstrukcji indeksu

Warstwy i poziomy informacyjne słownika

Struktura indeksu tematycznego

Głębokość indeksowania

Standard słowa kluczowego

Harmonogram prac nad indeksem

Skutki braku indeksu

Posłowie

Dodatek

Tabela 1

Tabela 2a

Tabela 2b

Tabela 2c

Tabela 3

Tabela 4a

Tabela 4b

Bibliografia

Skorowidz

Summary

Dodatkowe informacje

Autor

Piotr Müldner-Nieckowski

Piotr Müldner-Nieckowski (ur. 1946 w Zielonej Górze) otrzymał liczne nagrody literackie, między innymi im. Cypriana Kamila Norwida za poezje, im. Tadeusza Borowskiego za poezje i prozę, Komitetu Radia i Telewizji za twórczość radiową, Wielki Splendor w kategorii „Tele-Splendor” im. Włodzimierza Ławniczaka za dramaty pisane dla Teatru Polskiego Radia i twórczość telewizyjną, im. Janusza Korczaka za prace krytyczno- i historycznoliterackie. 

Wydał między innymi: Opaska gazowa, poemat dyżurny 1967 i 2004; Namiot ośmiu wierszy, poezje 1975; Ludzki wynalazek, poezje 1978; Proszę spać, opowiadania 1978; Himalaje, powieść 1979; Czapki i niewidki, powieść 1980; Śpiący w mieście, powieść 1983; Diabeł na placu Zbawiciela, powieść 1990; O świni, satyry 1993; Wilgoć, poezje 1997; Jak być czytelnikiem, satyry 1998; Nie ma haka na buraka, satyry 1999; Poradnik dla chłopców, satyry 1999; Za kobietą tren, poezje 2001; Piórko. Dramaty radiowe 2007; Raz jeden jedyny. 53 opowiadania z nieustannego stanu W, 2007; Müldner & Jakób. Korespondencja literacka Piotra Müldnera-Nieckowskiego i Lecha M. Jakóba 2010; Park, poezje 2011, a także Wielki słownik frazeologiczny języka polskiego 2003, Nowy szkolny słownik frazeologiczny 2005, Wielki słownik skrótów i skrótowców 2006, ponadto prace naukowe i przekłady.

O Autorze

Opinie

Na razie nie ma opinii o produkcie.

Napisz pierwszą opinię o „Frazeologia poszerzona. Studium leksykograficzne”

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Pokrewne produkty