Witamy na stronie Oficyny Wydawniczej
Volumen

Opis

Książka Elżbiety Kotarskiej jest pozycją wyjątkową, zarówno ze względu na zawartość informacyjną, formę tekstu, jak i na szczególne zaangażowanie Autorki w opisywaną sprawę.

Elżbieta Kotarska dotarła do akt procesu 14-tu oficerów polskich, sądzonych w roku 1940 w sprawie pod nazwą Likwidacja sztabu kontrrewolucyjnej organizacji Związku Walki Zbrojnej. 13-tu rozstrzelano. Akta sądowe przechowywane są w archiwum Urzędu Służby Bezpieczeństwa Ukrainy we Lwowie i Kotarska jest pierwszą osobą, która je gruntownie przeanalizowała. Proces 14-tu nie istnieje w świadomości polskiej. Jego przebieg i wszystkie towarzyszące mu okoliczności są doskonałą ilustracją stosunku Rosji Sowieckiej do ludności polskiej na ziemiach wschodnich zajętych w 1939 roku, zwłaszcza do inteligencji i kadry oficerskiej, nie godzącej się z tą okupacją. Książka zawiera także niezwykle interesujące informacje i charakterze i zasięgu tego oporu.

Elżbieta Kotarska nie poprzestaje na badaniu akt. Uzupełnia je dokumentami wyszukanymi w Polsce i za granicą. Odnajduje świadków wydarzeń, rodziny i znajomych ofiar procesu. Dokonuje wielu wizji lokalnych, mających na celu nie tylko uwierzytelnienie i lepsze zrozumienie zgromadzonych informacji, ale także uchwycenie ich tła i klimatu wydarzeń.

Tekst, którego głównym zadaniem jest utrwalenie pewnego wydarzenia historycznego, a więc dokumentacja, przeradza się, nie tracąc charakteru monografii historycznej, w zupełnie wyjątkowy tekst literacki. Rzeczywistość, o której pisze Kotarska jest kafkowska, somnabuliczna. Przejmująca, chociaż autorka zachowuje wielką powściągliwość emocjonalną.

Powściągliwość ta jest szczególnie godna szacunku, gdy zauważymy, że podejmując decyzję o przystąpieniu do pracy, kierowała się nadzieją na odnalezienie śladów ojca, skazanego w procesie i straconego, gdy miała 5 lat. Elżbieta Kotarska łączy powściągliwość z uczciwością i odwagą – w jej tekście nie ma najmniejszych prób brązowienia bohaterów. Przedstawia ich takimi, jakimi byli, z ich dzielnością, naiwnością, tromtadractwem i strachem. Docieka próbuje zrozumieć, ale niczego nie upiększa.

Małgorzata Szejnert

 

Spis treści

 

Od autorki

Wokół ulicy Łąckiego

Zasadzka

Przy Tomickiego

Zegarek

Przesłuchanie

Śledczy

Adresy

Kowal

Początki

Na Łyczakowskiej

Adam

Na Bajkach

Prowincja

Akademicka

Skarb

Ormiański zaułek

Komitet

Atamani

Święty Antoni

Powstanie

Cytadela

Leszek

Kadecka, Stryjski Park

Żuk

Jutrzenka

Frydrychów

Biuro dokumentów

Zeznanie Druha

Zamarstynów I

Bliscy

Rozprawa

Zamarstynów II

Odwołania

Przed północą

 

Plan Lwowa

Spis ilustracji

Bibliografia

Indeks nazwisk i pseudonimów